فولاد یکی از حیاتیترین مواد در اقتصاد جهانی و ستون اصلی توسعه صنعتی و عمرانی کشورهاست. از برجهای عظیم شهری گرفته تا خودروها، کشتیها و خطوط انتقال انرژی، همه و همه به فولاد وابستهاند. این فلز استراتژیک به دلیل استحکام بالا، قیمت مناسب، قابلیت بازیافت و تنوع کاربردی در میان مواد مهندسی، جایگاه ویژهای دارد.

بر اساس گزارشهای انجمن جهانی فولاد (World Steel Association)، سالانه بیش از ۱.۸ میلیارد تن فولاد خام در جهان تولید میشود و بخش عمدهای از آن در کشورهای صنعتی و در حال توسعه مصرف میگردد. در این مقاله به بررسی بزرگترین مصرفکنندگان فولاد در جهان و سهم آنها در بازار جهانی میپردازیم.
فولاد و اهمیت مصرف آن در صنایع مختلف
پیش از بررسی کشورها، باید دانست که فولاد در چه صنایعی بیشترین مصرف را دارد. طبق آمار جهانی، مصرف فولاد در جهان به صورت زیر توزیع میشود:
صنعت ساختمان و زیرساختها: حدود ۵۰ درصد
صنعت خودروسازی: حدود ۱۲ تا ۱۵ درصد
صنعت ماشینآلات و تجهیزات صنعتی: حدود ۱۵ درصد
بستهبندی، لوازم خانگی و سایر کاربردها: حدود ۱۰ درصد
بنابراین هر کشوری که دارای رشد ساختوساز، توسعه صنعتی یا تولید خودرو و ماشینآلات باشد، طبیعتاً مصرف فولاد بیشتری نیز دارد.
بیشتر بخوانید: معرفی غول های فولاد ایران
1- چین (China) – بزرگترین مصرفکننده فولاد در جهان
بدون تردید، چین با فاصلهای بسیار زیاد، در رتبهی اول بزرگترین مصرفکنندگان فولاد در جهان قرار دارد. این کشور بیش از نیمی از فولاد جهان (حدود ۵۲ تا ۵۵ درصد) را مصرف میکند.
دلایل اصلی مصرف بالای فولاد در چین عبارتند از:
- رشد سریع ساختوساز شهری و پروژههای عمرانی عظیم
- تولید گسترده خودرو، ماشینآلات و کشتی
- توسعه صنایع سنگین و انرژی
در چین، صنعت ساختمان بیش از ۶۰ درصد از مصرف فولاد را به خود اختصاص داده است. شهرهای بزرگی مانند پکن، شانگهای و شنژن هر ساله میلیونها تن فولاد در پروژههای ساختمانی و زیرساختی مصرف میکنند.
2- هند (India) – دومین کشور مصرفکننده فولاد
هند در سالهای اخیر رشد چشمگیری در تولید و مصرف فولاد داشته است. این کشور با بیش از ۱۴۰ میلیون تن مصرف سالانه، دومین مصرفکننده فولاد در جهان به شمار میآید.
عوامل اصلی افزایش مصرف فولاد در هند:
- رشد سریع جمعیت و نیاز به مسکن
- توسعه پروژههای زیرساختی مانند پلها، متروها و فرودگاهها
- توسعه صنایع خودروسازی و ماشینسازی
همچنین دولت هند برنامههایی برای تبدیل کشور به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان فولاد دارد که این موضوع موجب افزایش تقاضای داخلی نیز شده است.
3- ایالات متحده آمریکا (USA) – مصرف بالا در صنعت خودرو و ساختوساز
آمریکا سومین کشور بزرگ مصرفکننده فولاد در جهان است. هرچند تولید داخلی فولاد ایالات متحده نسبت به چین و هند کمتر است، اما مصرف آن در صنایع پیشرفته مانند خودروسازی، هوافضا، نفت و گاز و ساختوسازهای عمرانی بسیار زیاد است.
طبق آمار انجمن فولاد آمریکا (AISI)، مصرف سالانه فولاد در ایالات متحده حدود ۱۰۰ میلیون تن است. بخش قابل توجهی از این فولاد در صنایع خودروسازی و ساخت تجهیزات صنعتی استفاده میشود.
4- ژاپن (Japan) – مصرف پایدار در صنایع پیشرفته
ژاپن یکی از کشورهای صنعتی با فناوری بالا است که مصرف فولاد در آن همواره در سطح بالایی قرار دارد. سالانه حدود ۶۰ تا ۷۰ میلیون تن فولاد در ژاپن مصرف میشود.
کاربردهای اصلی فولاد در ژاپن عبارتند از:
- صنایع خودروسازی (تویوتا، نیسان، هوندا و …)
- کشتیسازی و تجهیزات دریایی
- تولید ماشینآلات صنعتی و سازههای فلزی
ژاپن همچنین یکی از بزرگترین صادرکنندگان فولاد در آسیا محسوب میشود، بهطوریکه بخشی از فولاد مصرفی کشورهای اطراف از طریق کارخانههای ژاپنی تأمین میشود.
5- کره جنوبی (South Korea) – مصرف بالا در صنایع خودروسازی و الکترونیک
کره جنوبی با مصرف حدود ۵۰ میلیون تن فولاد در سال، یکی از کشورهای مهم در بازار فولاد آسیا است.
این کشور به دلیل داشتن برندهای بزرگی مانند هیوندای، کیا و سامسونگ، در تولید خودرو، کشتی و تجهیزات الکترونیکی، مصرف بالایی از فولاد را تجربه میکند.
علاوه بر این، شرکت POSCO کره جنوبی، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد در جهان است که هم برای مصرف داخلی و هم صادرات فعالیت دارد.
6- روسیه (Russia) – مصرف بالا در پروژههای صنعتی و نظامی
روسیه نیز از جمله مصرفکنندگان عمده فولاد در جهان است. با مصرف حدود ۴۰ تا ۴۵ میلیون تن در سال، این کشور بخش زیادی از فولاد را در زیرساختهای انرژی، پروژههای نظامی، راهآهن و صنایع سنگین استفاده میکند.
همچنین روسیه خود یکی از صادرکنندگان مهم فولاد در بازار جهانی است.
7- آلمان (Germany) – بزرگترین مصرفکننده فولاد در اروپا
در میان کشورهای اروپایی، آلمان با مصرف حدود ۴۰ میلیون تن فولاد در سال، رتبهی اول را دارد.
صنایع خودروسازی آلمان مانند BMW، مرسدس بنز و فولکسواگن و همچنین صنعت ساختمان و ماشینآلات صنعتی، اصلیترین بخشهای مصرفکننده فولاد هستند.
8- سایر کشورهای مصرفکننده بزرگ فولاد
علاوه بر کشورهایی که در بالا ذکر شد، کشورهای دیگری مانند ترکیه، برزیل، ایتالیا، ایران و مکزیک نیز در میان مصرفکنندگان مهم فولاد قرار دارند.
بهویژه در ایران، صنعت ساختمان، پتروشیمی و خودروسازی بیشترین سهم مصرف فولاد را به خود اختصاص دادهاند.
جمعبندی: چین در صدر مصرف فولاد جهان
در جمعبندی میتوان گفت که چین با فاصلهی بسیار زیاد، بزرگترین مصرفکننده فولاد در جهان است و پس از آن کشورهایی مانند هند، آمریکا، ژاپن و کره جنوبی قرار دارند.
افزایش مصرف فولاد، نشانهای از رشد اقتصادی و توسعه صنعتی است؛ ازاینرو کشورهایی که در مسیر پیشرفت و نوسازی زیرساختها هستند، همواره تقاضای بالایی برای فولاد دارند.
مقالات تجارت آلیاژ مقالاتی از فلزات پرکاربرد
