مقالات تجارت آلیاژ مقالاتی از فلزات پرکاربرد
امروزه در صنعت از انواع فولاد با ویژگی ها و در دماهای متفاوت استفاده میشود. از مهم ترین انواع فولاد می توان به فولاد سردکار و فولاد گرمکار اشاره کرد. هر کدام از فولادهای گرمکار و سردکار به دلیل ویژگی های منحصر به فردی که دارند کاربردهای متفاوتی برایشان در نظر گرفته شده است. در ادامه به معرفی فولاد سردکار و گرم کار و مهم ترین تفاوت فولاد سردکار و گرمکار خواهیم پرداخت.
مقایسه فولاد گرمکار و سردکار
فولاد ها با توجه به خصوصیاتی که دارند دسته بندی می شوند. فولادهای سردکار و گرمکار نیز خواص و کاربردهای متفاوتی دارند که به آن ها اشاره می کنیم.
فولاد گرمکار چیست؟
فولادهای گرمکار برای کاربردهایی که دمای آن‌ها بالا تر از ۳۱۶ درجه سانتی گراد است طراحی‌شده اند. این نوع فولاد شکل دهی داغ فلزات و انواع قطعات آهنی را در دماهای بالا ممکن می‌سازد. از این ویژگی میتوان در فرآیند هایی مثل ریخته گری، آهنگری، ساخت لوله و… استفاده کرد.
از مهم ترین نکاتی که می توان به آن اشاره کرد این است که ابزارهایی که از آلیاژهای گرمکار می‌سازند می‌توانند نوسان گرمایی بسیار بالایی را تحمل کنند و هنگام کار در معرض درجه حرارت بالا قرار گیرد. در واقع ازآن جایی که کربن به کار رفته در فولاد گرمکار به میزان کافی بوده است، این نوع فولاد می‌تواند مقاومت بسیار زیبایی در برابر دمای بالا از خود نشان دهد. این نوع فولاد دارای عناصری مثل co – w- Mo است که مقاومت نسبت به نرم شدن در دمای بالا از مهم ترین نتایج آن است.
همچنین اضافه شدن وانادیم بیش از پیش مقاومت فولاد را در برابر حرارت افزایش می‌دهد; هرچند دلیل اصلی افزایش وانادیم به فولاد افزایش مقاومت در برابر سایش است.
انواع فولاد گرمکار
فولاد های گرمکار به دو دسته تنگستن دار و مولیبدن دار تقسیم می‌شوند. تفاوت عمده آن‌ها این است که فولادهای مولیبدن دار مقاومت بیشتری در برابر شوک حرارتی از خود نشان می‌دهد. ازهمین رو می‌توانند با آب، سرد شوند.
فولاد های تنگستن دار اما مقاومت نسبت به خستگی حرارتی و نرم شدن بهتری را از خود نشان می‌دهند اما کاربردهای آن‌ها خاص و محدود است.
مهم‌ترین ویژگی‌های فولاد گرمکار
- از مهم ترین ویژگی های انواع فولاد گرمکار میتوان به موارد زیر اشاره کرد
- مقاومت در برابر درجه حرارت بالا
- استحکام بالا در دمای بالا
- مقاومت در اثر سایش
- مقاومت دربرابر شوک الکتریکی
- استحکام بالا در برابر ضربه
- مقاومت بالا در برابر تغییر شکل
- ماشین‌کاری خوب
- مقاومت به بازگشت بسیار زیاد
- استحکام فشاری و ضربه‌ای عالی
فولاد سردکار چیست؟
این نوع فولاد برای ساخت ابزارهایی استفاده میشود که قرار نیست دمای آن به بیش از ۲۰۰ درجه سانتی گراد برسد. در واقع این نوع فولاد نمی‌تواند در دمای بالا سختی خود را حفظ کند. اما در دماهای پایین به خوبی مقاومت سایشی از خود نشان می دهد. فولادهای سردکار برخلاف فولاد گرمکار درصد کربن بالایی دارد که این یکی از مهم‌ترین تفاوت فولاد گرمکار و سردکار است. از کربن در فولادهای سردکار به منظور مقاومت و حالت پذیری بیشتر در برابر حرارت به همراه کروم، تنگستن و منگنز استفاده میشود.
از مهم ترین تفاوت فولاد سردکار و گرمکار این است که فولاد سردکار در دمای بالا بسیاری از ویژگی‌های خود را از دست می‌دهد. از طرف دیگر برش دهی و جوشکاری فولاد سرد کار نیز معمولاً به خوبی انجام نمی‌شود.
مهم ترین ویژگی های فولاد سردکار
از مهم ترین ویژگی های فولاد سردکار میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- سختی بسیار بالا
- استحکام فشاری و ضربه‌ای بالا
- مقاومت بالا به ضربه
- مقاومت بالا نسبت به سایش
- قابلیت ماشین‌کاری کافی
- پایداری ابعادی بالا در سخت کاری
تفاوت فولادهای سردکار و گرمکار
مقایسه فولاد سردکار و گرمکار و درک خواص و ویژگی های هر یک بسیار ضروریست.
همان‌طور که اشاره شد تفاوت فولاد سردکار و گرمکار بسیار زیاد است. از این تفاوت و ویژگی‌های منحصر هر یک از انواع فولاد برای کاربردهای خاصی استفاده میشود.
یکی از مهم ترین تفاوت فولاد گرمکار و سردکار، دمای کاری آن‌هاست. درواقع فولادهای سردکار در دماهای بالاتر استحکام‌های خود را از دست می‌دهند و دمای کاری‌شان بین ۲۰۰ تا ۲۵۰درجه سانتی‌گراد است. اما فولاد گرمکار می‌تواند تا دمای ۴۸۰ تا ۷۶۰ درجه سانتی‌گراد نیز خواص خود را حفظ کند.
در فولاد سرد کار میزان بیشتری کربن استفاده شده است زیرا نیاز است این نوع فولاد سختی پذیری بیشتری داشته باشد. همچنین در آلیاژهای سردکار مقدار کروم بیشتری نسبت به آلیاژهای گرم کار استفاده شده است. به‌همین دلیل مقاومت سایشی دما در این دو متفاوت است. هرچند فولاد سرد کار نمی‌تواند سختی را در دمای بالا حفظ کند و استحکام خود را از دست می‌دهد.
از مهم‌ترین تفاوت فولاد سردکار و گرمکار میتوان به قیمت آن نیز اشاره کرد. در واقع قیمت فولاد سردکار از فولاد گرمکار پایین‌تر است؛ هرچند در این مورد قیمت بالا تر فولاد گرم کار دلیل بر کیفیت بالاتر آن نیست و باید برحسب نیاز و کاربرد فولاد مورد نظر خود را خریداری کنید. فولادی نظیر فولاد 2767 در هر دو دسته سردکار و گرمکار حضور دارد.
جمع بندی
در این مقاله راجع به فولاد گرم کار فولاد سرد کار و ویژگی‌های منحصربه فرد هر یک صحبت کردیم و به تفاوت فولاد گرمکار و فولاد سردکار و کاربرد هر یک از آن‌ها اشاره کردیم. فولاد سردکار و گرم کار خود نیز به دسته ها و انواع متفاوتی تقسیم میشود که لازم است افراد با توجه به نیازشان در صنایع مختلف از آن ها استفاده کنند. توجه داشته باشید که قیمت روز فولاد سرد کار و گرم کار با هم متفاوت است اما ملاک انتخاب باید کاربرد آن‌ها باشد برای مشاوره و ثبت سفارش می‌توانید با مشاوران ما تماس بگیرید.
بیشتر بخوانید: نورد گرم چیست، فرایند و دسته بندی آن
