مختصر در مورد فرایند نورد
نورد یا Rolling به فرایندی گفته میشود که در طی آن ضخامت یک قطعه یا صفحه کاهش یابد یا سطح مقطع ماده توسط غلتکها از طریق نیروهای فشاری اعمال شده تغییر کند. در این فرایند شمش، اسلب و بیلت به ورقهای باریک تر تبدیل میشوند.
گفتنی است تقریبا بر روی ۹۰ درصد از کل محصولات فلزی حداقل یک بار عملیات نورد انجام و محصولاتی استاندارد، با کیفیت یکنواخت و هزینه نسبتا کم تولید میشود. اولین عمل در نورد تبدیل محصولات نیمه فرآوری شده به محصولات نهایی، چپنورد است.
آغاز فرایند نورد به قرن هفدهم میلادی میرسد که به صورت ساده ۲ غلتک چدنی را در یک چهار چوب چوبی قرار داده و با عبور قلع و سرب از بینشان و کاهش سطح مقطع آنها عملیات نورد را انجام می دادند.
فرایند نورد
در فرایند نورد، فلز از بین دو غلتک که در جهت مخالف میچرخند عبور میکند. فاصله بین این غلتکها تا حدودی کمتر از ضخامت فلز ورودی است. از آنجا که غلتکها سرعت سطحی بیشتری از سرعت فلز ورودی دارند، اصطکاک بین غلتک و فلز باعث به جلو راندن فلز و افزایش طول و کاهش ضخامت آن می شود. لازم به ذکر است میزان کاهش ضخامت به اندازه اصطکاک میان غلتک و سطح فلز بستگی دارد.
بیشتر بخوانید: نوردکاری چیست و انواع آن
عملیات نورد به دو دسته نورد گرم و سرد تقسیم میشود:
نورد گرم
در نورد گرم (Hot rolling) مانند تمام فرایندهای کار داغ دیگر، برای موفقیت نیاز به کنترل دمای مناسب است. ماده اولیه بایدحرارت داده شده تا به یک دمای یکنواخت برسد. اگر این توزیع دما در طول قطعه یکنواخت نباشد، نورد قطعه یکنواخت نخواهد بود.
فرایندهای نورد گرم معمولاً زمانی که دمای قطعه به ۵۰ تا ۱۰۰ درجه سلسیوس بالاتر از دمای تبلور مجدد افت کند، پایان داده میشوند. چنین دمای پرداختی تولید یک اندازه دانه ریز را تضمین کرده و از احتمال سخت شدن کرنشی ناخواسته جلوگیری میکند. قطعه فلزی تولید شده در نورد گرم نسبت به محصولات نورد سرد استحکام کمتری دارند. همچنین نورد گرم برای شمشهی بزرگ مناسب است و به تجهیزات و دستگاه های کمتری نیاز دارد
نورد سرد
از نورد سرد میتوان برای تولید ورق، تسمه، میله و میلگرد با سطوح فوقالعاده صاف و ابعاد دقیق استفاده کرد. ورق و تسمههای نورد سرد شده را میتوان در شرایط مختلفی از جمله نورد پوسته، ربع-سخت، نیمه-سخت و تمام سخت تولید کرد.