پلیمر یا به عبارتی پسپار، درشت مولکولی است که از تعداد زیادی مولکول تشکیل شده است. مولکولها خود از ذرات ریزی به نام اتم با پیوندهای کووالانسی ایجاد شده اند. البته گازهای نجیب پیوند کووالانسی ندارند و تک اتم هستند درشت مولکول ها مولکول هایی هستند که جرم مولکولی بالا و تعداد اتم زیادی دارند. یکی از این درشت مولکول ها پلیمر است.
پلیمر چیست؟
پلیمر یک واژه یونانی است که از دو بخش polys به معنی زیاد و meros به معنای قطعه تشکیل شده است. بسپار معادل فارسی پلیمر است که قسمت بس آن یعنی بسیار و قسمت پار این کلمه به معنی پاره یا قطعه است.
دسته بندی پلیمرها
روشهای مختلفی برای دسته بندی پلیمرها وجود دارد. پلیمرها در دو دسته طبیعی و مصنوعی طبقه بندی شدهاند اما دسته بندی مد نظر ما در این مقاله بر اساس ساختار و اثر پذیری گرما است.
پلیمرها از نظر ساختار و گرما پذیر بودن در دو دسته گرما نرم و گرما سخت تقسیم بندی شده اند. گرما نرم یا همان ترموپلاستیک ها پلیمری هستند که در اثر گرما ذوب خواهد شد. پلیمر گرما سخت یا ترموست همانطور که از اسمش مشخص است در مقابل گرما و حرارت مقاوم است.
کاربرد پلیمرها
پلیمر در صنعت کاربرد گستردهای دارد که عبارتند از:
پلیمر در بسته بندی
مهمترین کاربرد و استفاده پلیمر در صنعت بسته بندی است. با روی کارآمدن پلیمرها و جایگزینی آنها با مواد فلزی و شیمیایی تحول عظیمی در صنعت بسته بندی رخ داد. به طور نمونه از پلیمرها در بسته بندی مواد غذایی، نوشابه ها، بسته بندی روغن و ساخت درب بطری های پلاستیکی استفاده میشود. با استفاده از پلیمر ها علاوه بر رعایت بهداشت و سلامت، هزینه ساخت و بسته بندی نیز کاهش یافته است.
صنعت کشاورزی
استفاده از پلیمر در صنعت کشاورزی و ساخت لوله های پلی اتیلنی انقلابی در صنعت کشاورزی ایجاد کرد. استفاده از این لوله ها علاوه بر توسعه کشاورزی در تمامی مناطق کشور، باعث صرفه جویی مصرف آب و کاهش هدر آن شد.
حمل و نقل
کاربرد مهم دیگر پلیمرها در صنعت حمل و نقل است که با استفاده از آنها در ساخت وسایل حمل و نقل مانند هواپیما٫ قطار و … باعث مقاوم تر شدن این وسایل شده است. همچنین استفاده از پلیمر در ساخت وسایل نقلیه باعث کاهش هزینه ساخت و سبکتر شدن این وسایل شده است.
پزشکی
در دنیای پزشکی استفاده گوناگونی از پلیمرها گردیده است به طور مثال در ساخت تجهیزات پزشکی در بیمارستان ها، ساخت وسایل تصویربرداری، تجهیزات اتاق عمل و غیره از پلیمر ها بهره گرفته شده است. همچنین در ظروف بیمارستان، بسته بندی مواد دارویی از پلیمر استفاده شده است.
لوازم خانگی
امروزه به هر جایی خانه بنگرید وسایل را خواهد دید که از پلیمر ساخته شده اند به طور مثال در آشپزخانه جارو سطل آشغال گلدان پارچه ها و همچنین وسایل الکترونیکی خانگی مانند یخچال، لباسشویی، ظرفشویی و غیر از پلیمر ساخته شده است.
بیشتر بخوانید: مقایسه تاثیر استیل و پلاستیک بر محیط زیست