فیبر فلزی چیست؟ تاریخچه، ویژگی و کاربرد آن

در زمان‌های قدیم از نقره و طلا به شکل الیاف برای تزیین لباس و پارچه استفاده ‌می‌شد. فیبر فلزی یک نوع فیبر مصنوعی است که شامل پلاستیک با روکش فلزی، فلز با روکش پلاستیکی، هسته با پوشش فلزی یا فلز است. امروزه نقره و آهن جای خود را به الیاف پلاستیک آلومینیم دار، الیاف نایلون آلومینیم دار و الیاف آلومینیم داده‌اند. این رشته‌های فلزی در صنایع مختلف کاربرد دارند.

تاریخچه فیبر فلزی

در سال ۱۹۴۶ شرکت Dobeckmum نخستین فیبر فلزی جدید را تولید نمود. اولین فیبرهای فلزی برپایه آلومینیوم ساخته می‌شد اما با گذشت زمان از استنلس استیل بعنوان پایه فیبر فلزی استفاده کردند. با اینکه کار با فولاد ضد زنگ در ساخت فیبر فلزی سخت است اما نمی‌توان خصوصیات خوب آن را نادیده گرفت.

فیبر فلزی از ریخته‌گری فلزات ذوب شده، رشد اطراف هسته کربن، کشش سیم‌هایی با قطر بزرگ و تراشیدن سیم ساخته می‌شود. همچنین می‌توان کدری این رشته‌ها را با فلیم‌های شفاف کاهش داد.

روش تولید

فیبر فلزی به دو روش تولید می‌شود که عبارتند از:

فرایند ورقه ورقه: در این روش میان دو لایه فیلم پلی استر یا لایه استات یک لایه آلومینیوم قرار می‌گیرد. سپس به ابعاد باریک برای نخ و قرقره تبدیل می‌شوند. گفتنی است میتوان فلز را رنگ و برای ساخت اشکال مختلف تغییراتی در آن‌ها ایجاد نمود.

فرایند فلزکاری: در این روش فلز را تا زمانی که بخار شود گرم می‌کنند سپس آن را در فشار بالا روی فیلم پلی استر قرار می‌دهند. در این روش فیبرهای تولیدی نازک‌تر و نرم تر بوده و از انعطاف و دوام بیشتری برخوردارند.

ویژگی فیبر فلزی

استفاده از فیلم‌ها و چسبنده‌های مناسب باعث می‌شود تا فیبر در برابر آب کلردار، شرایط جوی و آب نمک آسیب نبیند. اگر فیبر فلزی بدون برچسب مناسب باشد باید به صورت خشک تمیز شود. همچنین اتو و حرارت ممکن است فیبر را ذوب نماید.

کامپوزیت فیبر فولاد زنگ نزن دارای عناصری چون فسفر، گوگرد، منگنز، کربن و سیلیکون است. این محصولات دارای خاصیت مقاومت گرمایی هدایت جریان الکتریکی و ضد اکسیداسیونی می‌باشد.

کاربرد

همانطور که گفته شد بیشترین استفاده از الیاف فلزی در تولید روکش و پارچه‌ است مانند تولید پارچه‌های زربافت و لباس‎‌های مناسب سرما. همچنین از این محصول در کنار الیاف دیگری مانندنایلون، کتان و … برای تولید لباس‌های جدید استفاده می‌شود.

فیبرهای فلزی و الیاف فولاد ضد زنگ در خط‌های تلوزیون کابلی و خطوط ارتباطی مانند تلفن کاربرد دارد. فیبر استنلس استیل در تولید پارچه مقاوم در برابر گرما و ضد تابش نیز استفاده می‌شود.

از دیگر کاربردهای استنلس استیل می‌توان در فرش برای انتقال الکتریسیته و کاهش شک استاتیکی و تقویت آسفالت اشاره نمود. استفاده از این فیبر در آسفالت و ایجاد یک جریان الکتریسیته باعث بسته شدن ترک‌ها و کاهش گودال‌ها می‌شود. این آسفالت هزینه بالایی دارد اما در عوض طول عمر بیشتری داشته و نگهداری و ترمیم آن در برابر روکش معمولی کمتر است.

بیشتر بخوانید: دسته بندی گریدهای مختلف استنلس استیل و کاربرد آنها

شرکت تولیدکننده فیبر فلزی

– شرکت لورکس (Lurex): در اروپا بیش از نیم قرن است که انواع مختلفی از فیبرها را تولید می‌کند. تولیدات این شرکت در لباس‌های نظامی، سیم؛ طناب، پارچه لباس، قلابدوزی کاربرد دارد. اکثرا در پوشش این فیبرها از پلی آمید استفاده شده اما ویسکوز و پلی استر نیز کاربرد دارند. همچنین برای راحتی کار توسط یک ماده معدنی بر پایه روغن به نام P.W. روغن کاری می‌شوند.

– شرکت ملتان (Melton): این شرکت امریکایی بیش از 60 سال  در زمینه تولید نخ‌های فلزی فعالیت دارد. ملتان با پیچیدن دو لایه نایلون بر روی شکاف این نخ‌ها را تولید می‌نماید. اکثر نایلون‌های مورد استفاده 15 denier یا 20 denier است. همچین برای کاربردهای خاص از denier سنگین‌تر استفاده می‌شود.