برنج یک آلیاژ است که از ترکیب مس و روی به دست میآید. این آلیاژ خواص بهتر و پیشرفتهتری نسبت به دیگر فلزات معمولی دارد. برنج از خاصیت چکش خواری بیشتری نسبت به مس و روی برخوردار است، از این رو در ساخت ظروف استفاده بیشتری دارد. این آلیاژ خیلی دیر اکسید میشود و در کمترین حد ممکن دچار خوردگی شده و به راحتی رنگ خود را از دست نداده و در صورتی کدر شدن به سهولت قابل تمیز شدن است. نقطه ذوب آن ۹۴۰ درجه سانتیگراد است از این رو بسیار منعطف است ،رنگ آن با توجه به مقدار مس و روی به کار رفته در آن، قابل تغییر است و از طلایی_قرمز تا سبز _زرد متغیر است.
دسته بندی آلیاژ برنج
همانطور که گفته شد برنج حاصل ترکیب دو فلز مس و روی است، از این جهت با تغییر میزان ترکیبی روی و مس میتوان به آلیاژهای متفاوتی از برنج دست یافت. برای مثال برنج با ۵ تا ۱۵ درصد روی برای لعاب کاری برنز استفاده میشود، زیرا مقاومت بالا و شکل پذیری مناسبی دارد، اما برنج با ۳۶ تا ۴۰ درصد روی قابلیت شکل پذیری کمتر و قیمت پایین تر به عنوان برنج دریایی شناخته میشود که از آن در ساخت شیرآلات صنعتی استفاده میشود.
کاربرد های برنج در صنایع مختلف
آلیاژ برنج یک مادهی پرکاربرد و اساسی در بسیاری از صنایع میباشد. متداولترین استفادهی برنج در ساخت ظروف است. ظروف برنجی، بسیار مستحکم و بدون تغییر رنگ میباشند. از نظر طب سنتی نیز به علت دارا بودن مس و روی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشوند.
برنج در صنعت دکوراسیون و ساخت و ساز نیز پرکاربرد است. از این فلز در ساخت پنجرههای مشبک، شیرآلات، دستگیرهها، لولهها، کنتور برق و غیره بهره میبرند.
فلز برنج از گذشته تاکنون در ساخت زیورآلات مورد استفاده بوده است. آثار باستانی بسیاری از این جنس آلیاژ در مصر چین و هند یافت شده که نشان از قدمت استفاده از برنج در ساخت زیورالات دارد.
تفاوت آلیاژ برنج و برنز
یکی از مواردی که معمولاً با برنج اشتباه گرفته میشود، برنز است. برنز نیز نوعی آلیاژ مرکب از مس و روی است، اما دیگر عناصر نیز در ساخت برنز دخیل هستند مانند قلع، فسفر و آلومینیوم که همین امر سبب سنگین تر بودن برنز شده و چگالی آن را نسبت به روی افزایش میدهد. در مقاله زیر به تفصیلاً تفاوت این دو فلز شرح داده شده است.
بیشتر بخوانید: تفاوت برنز و برنج در چیست؟
نکات پایانی
آلیاژ برنج خاصیت مغناطیسی کمی دارد به همین جهت به آهن ربا نمی چسبد. برنج از قیمت پایین و مقرون به صرفهای برای انواع تولیدات برخوردار است که همین مسئله سبب میشود نقطه مناسبی برای راه اندازی کسب و کارهای کوچک باشد.