ورق گالوانیزه چیست؟ مشخصات و کاربرد آن

یکی از روش‌های اقتصادی برای محافظت ورق‌های فولادی و فلزی در برابر خوردگی و زنگ زدگی گالوانیزه نمودن آن‌ها توسط فلز روی است. این روش با غوطه ور نمودن محصولات فلزی درون حوضچه‌ی روی مذاب انجام می‌شود. از فواید گالوانیزه کردن می‌توان به جلوگیری از خوردگی فلزات در برابر رطوبت هوا و افزایش طول عمر مفید آن‌ها از 20 تا 30 سال اشاره نمود. گفتنی است میزان مقاومت پوشش ورق گالوانیزه با ضخامت آن ارتباط مستقیم دارد.

قیمت ورق‌های گالوانیزه در بازار را قیمت آهن آلات و روی تحت تاثیر قرار می‌دهد.

ورق گالوانیزه چیست؟

فولادها با ویژگی‌های خوب خود، کاربرد گسترده‌ای در صنایع مختلف دارند اما خوردگی و زنگ زدگی عواملی هستند که فولاد را از بین می‌برد. گالوانیزاسیون با ایجاد یک لایه بین فولاد و رطوبت هوا مانع از خوردگی می‌شود. همچنین فلز روی به دلیل اینکه از لحاظ الکترونگاتیویته نسبت به آهن فعال‌تر است نقش آند را ایفا می‌کند و از زنگ زدگی آهن جلوگیری می‌کند. در این فرایند آهن نقش کاتد را دارد و دچار اکسیداسیون نمی‌شود و یا خوردگی آن بسیار ناچیز است.

میزان پوشش گالوانیزه بر روی ورق‌ها متفاوت است و این میزان برپایه جرم پوشش ZN تعیین می‌شود که از 100 تا 350 گرم بر متر مربع قابل تغییر است. هرچقدر جرم پوشش بالاتر باشد، پوشش نیز با کیفیت‌تر خواهد بود. در واقع اگر در واحد سطح ورق فولادی میزان پوشش روی بیشتر باشد، میزان محافظت از ورق در برابر خوردگی بیشتر می‌شود.

لازم به ذکر است ترکیب پوشش نیز در کیفیت ورق گالوانیزه تاثیر می‌گذارد و باعث تشکیل دو نوع ورق با کیفیت‌های مختلف می‌شود:

ورق Z: جنس پوشش از روی خالص است.
ورق ZF: در پوشش علاوه بر روی عنصر آهن Fe نیز وجود دارد.

انواع فرایندهای گالوانیزه

روش‌های متفاوتی برای گالوانیزه کردن ورق‌های فولادی وجود دارد که فرآیند آ‌ن‌ها تاثیر بسیاری در کیفیت دارد. از این روش‌ها می‌توان به گالوانیزه سرد یا الکترولیز، گالوانیزه گرم، پاشش روی، متالایزینگ و … اشاره نمود. البته رایج‌ترین فرایند، استفاده از روش گالوانیزه گرم است و محصولاتی را که از این طریق گالوانیزه می‌شوند به اختصار HDG یا Hot deep Galvanized می‌نامند.

انواع گالوانیزه

هنگام تشکیل کریستال‌های روی بر سطح فلز، ناخالصی های موجود در مذاب روی باعث ایجاد عیوبی بر روی سطح ورق گالوانیزه می‌شوند که آن‌ها را گل گالوانیزه یا Spangle می‌نامند. وجود این اشکال باعث تفاوت در ظاهر ورق‌های گالوانیزه بایکدیگر می‌شود. که عبارتند از:

ورق بدون گل
ورق گل‌ریز
ورق گل درشت

گفتنی است از طریق این اشکال می‌توان تشخیص داد که ورق مورد نظر محصول کدام کارخانه است. همچنین شکل‌گیری کریستال‌ها به مقدار روی استفاده شده در فرایند گالوانیزاسیون و سرعت سرد نمودن ورق بستگی دارد.