عناصر آلیاژی چه تاثیر بر فولاد می گذارند؟

عناصر آلیاژی هر کدام تاثیر گذاری متفاوتی بر فولاد ها دارند و با افزایش و کاهش این عناصر می توان به قابلیت ها و خواص متفاوتی دست پیدا کرد. در این مقاله قصد داریم نگاهی به تاثیر هرکدام از خواص بر فولاد ها داشته باشیم.

تاثیر عناصر بر فولاد

عناصری که در ترکیبات فولاد وجود دارند و تاثیر آن‌ها:

کربن

کربن پایه ای ترین و اصلی ترین عنصر در تولید فولاد است که با افزایش آن در فولاد سختی پذیری و استحکام آن افزایش می یابد. کربن در کنار سایر عناصر به فولاد اضافه می شوند تا فولاد ها را برای شرایط متفاوت قابل استفاده کنند. کربن تنها عنصریست که در تمامی فولاد ها موجود است و فولاد ها را به سه دسته پر کربن، کربن متوسط و کم کربن تقسیم می شوند. افزایش کربن فولاد در کنار خواصی که به فولاد می افزاید، باعث کاهش خواصی هم می شود. با افزایش این عنصر سختی پذیری افزایش اما چکش خواری آن کاهش می یابد.

سیلسیوم

سیلیسیوم هم در بسیاری از فولاد ها یافت می شود. این عنصر در فولاد های فنر، سردکار، فولاد گرمکار و … موجود است. با افزایش سیلیسوم موجود در فولاد ها سختی و مقاموت آن ها افزایش می یابد. از موارد دیگری که سیلیسوم بر آن ها تاثیر گذار است، استحکام کششی و تسیلم فولاد است.

منگنز

منگنز یکی از عناصر تاثیر گذار در فولاد است. در فولاد های خوش تراش در کنار کربن که پایه ای ترین عنصر فولاد هاست منگنز بیشترین مقدار یک عنصر آلیاژی را داراست. این عنصر موجب شکنندگی فولاد را کاهش و استحکام آن را افزایش می دهد. فولاد های خوش تراش با وجود دارا بودن منگنز در مقابل سایش مقاوم هستند.

مولیبدن

این آلیاژ به طور معمول با سایر آلیاژ ها ترکیب می شود و باعث افزایش قابلیت جوشکاری می شود. مولیبدن در کنار بهبود جوشکاری، استحکام نهایی فولاد را افزایش می دهد.

کروم

با افزودن عنصر کروم در فولاد انعطاف پذیری آن کاهش می یابد و به طبع تردی آن افزایش پیدا می کند. با افزایش آن فولاد ها در برابر هوا و روغن سختی پذیری بیشتری را دارا هستند. هرچقدر کروم خواص مناسبی به فولاد بیافزاید در کنار آن ها موجب کاهش برخی خواص آن از جمله چقرمگی می شود. کروم یکی از آلیاژ های اصلی فولاد های سردکار است که در فولاد 2080 نیز 11 تا 13 درصد کروم موجود است.

مس

مس یکی از فلزاتیست که در فولاد ها مورد استفاده قرار می گیرد و به عنوان یکی از رساناهای حرارتی و الکترونیکی شناخته می شود. مس به عنوان یک فلز مخرب برای فولاد شناخته می شود که در تعداد کمی از فولاد ها مورد استفاده قرار می گیرد. مس زنگ زدگی فولاد را کاهش می دهد.

بیشتر بخوانید: تاریخچه آلیاژسازی مکانیکی